Tai Chi Chuan als gymnastiek
U heeft op de televisie misschien wel eens Chinezen gezien, die ’s ochtends in het park langzame, vloeiende oefeningen doen.
Zij beoefenen Tai Chi. Zo op het eerste gezicht lijkt het op heel langzame gymnastiek. Maar de betekenis gaat veel verder dan gymnastiek. Tai Chi heeft een belangrijke innerlijke werking op zowel lichaam als geest. In de oefeningen ligt de nadruk op het herstel van éénwording van lichaam en geest. Tai Chi Chuan is daarom meer een bewegingskunst .
Geleiding van energie
Tai Chi heeft zijn oorsprong in de Chinese krijgskunsten, maar is uitgegroeid tot een zeer populaire bewegingskunst.
Vele miljoenen Aziaten beoefenen Tai Chi. Het samenstel aan bewegingen, aaneen gesmeed tot een vaste choreografie, wordt wel de ‘vorm’ genoemd. Elke beweging in de vorm is een samengestelde oefening waarin de ademenergie of innerlijke energie (ch’i), de geest (shen), het bewustzijn (i) en innerlijke kracht (chin) met elkaar harmoniëren. Op den duur leert u in de vorm de ademenergie te laten stromen door het hele lichaam en naar plaatsen te geleiden waar u op dat moment de energie wil hebben. Die geleiding van energie zorgt er voor dat iemand op die plek op het juiste moment kracht kan ontwikkelen.
Harmonie en meegeven
De wortels van Tai Chi liggen in het Taoïsme.
Harmonie is een belangrijk begrip in deze oosterse filosofie. Harmonie met de natuur en met het universum, dat is belangrijk voor de mens. Uiterlijke en innerlijke harmonie. Ta’i Chi Ch’uan (de oorspronkelijke benaming) is een methode die uiterlijke harmonie regelt door middel van een ‘zachte’ stijl van zelfverdediging en innerlijke harmonie door middel van het ontwikkelen van ademenergie (chí).
Ch’uan betekent letterlijk ‘boksen’.
Van vechtkunst naar bewegingskunst
De vechtkunst Ta’i Chi Chu’an werd van oorsprong onderwezen in het diepste geheim.
De overdracht vond plaats van grootmeester op meester en van meester op leerling.
Dat is de reden dat de oorsprong niet met zekerheid is te achterhalen. Er zijn verschillende theorieën over in omloop.
Zeker is echter dat Ta’i Chi Ch’uan een grote historie heeft. De vloeiende bewegingen, uitgevoerd met ontspanning van lichaam en geest, noemt men ook wel meditatie in beweging. Deze methode wordt kortweg aangeduid als Tai Chi.
Bewegingsprincipes
Tai Chi is gebaseerd op bewegingsprincipes.
Allereerst rekken Tai Chi beoefenaren hun lichamelijke grenzen op in plaats van dat zij zichzelf over hun grenzen heen tillen.
Dit is overeenkomstig de Chinese benadering van ‘groei’ die op geleidelijkheid is gebaseerd. Een Tai Chi beoefenaar werkt wel aan zijn lichamelijke conditie maar niet aan conditie in de westerse zin: de spieren worden niet getraind zoals in de sportbeoefening.
In Tai Chi staat bovendien de beweging zelf centraal.
De vele lagen / een ontdekkingsreis
Deze uitleg geeft nog maar een fractie weer van de reikwijdte van Tai Chi.
Zo speelt ook het Ying Yang principe een belangrijke rol. Tai Chi heeft vele ‘lagen’: je blijft voortdurend nieuwe dimensies ontdekken in wat er in je lichaam gebeurt en wat het met je doet. Je blijft ontdekken en je bent er nooit mee klaar. Dat maakt het ook onmogelijk om in een paar woorden weer te geven hoe Tai Chi werkt. Als je aan Tai Chi begint, begin je aan een ontdekkingsreis zonder eind.
De lichamelijke effecten
Tai Chi heeft een lichamelijke uitwerking, als je het consequent en goed beoefent. Kort geformuleerd:
het levert een integratie van je verschillende lichaamsdelen op.
Je lichamelijke balans wordt optimaal. Je ontwikkelt souplesse, harmonie en een nieuwe beleving van het lichaam.
Tai Chi bevordert bovendien de gezondheid en de vitaliteit.
De uitwerking op de geest
Naast de lichamelijke uitwerking heeft Tai Chi ook een uitwerking op de geest. Het helpt de beoefenaar om kalm en beheerst te worden.
Het draagt bij aan heldere gedachten en een serene geest. Het leert je werkelijke rust te ervaren. En het heeft een positieve invloed op psychotische ziekten.
Van individuele beleving naar manier van leven
Opvallend is dat de beoefening van Tai Chi door ieder weer anders wordt beleefd.
Voor de een heeft het vooral een lichamelijke uitwerking; de ander benadrukt het rustgevende karakter ervan een ander ervaart de meditatieve beweging. Een gemeenschappelijke ervaring is de heilzame werking van Tai Chi.
Voor velen wordt Tai Chi na verloop van tijd een manier van leven.
Voor wie ?
Tai Chi is geschikt voor iedereen. Iedereen kan en mag het beoefenen op zijn eigen niveau.
Het maakt niet uit of er binnen een groep verschillen zijn. Of de een sneller leert dan de ander.
Hoe vaak je het ook herhaalt, voor iedereen is er elke keer weer wat te leren. Dat houdt nooit op.
De verschillende vormen
Het samenstel aan bewegingen wordt de ‘vorm’ genoemd. Van de vorm bestaan verschillende verschijningen: allereerst is er de korte en de lange vorm. De korte vorm bevat de essentiële bewegingen uit de lange vorm en neemt minder tijd in beslag. Daardoor is hij wat praktischer uitvoerbaar. De lange vorm bevat alle bewegingen van de korte vorm plus een aantal herhalingen.
Daarnaast zijn er vormen waarbij een instrument wordt gehanteerd: een zwaard, een stok of een waaier. De vorm met de waaier is sneller en dynamischer. Deze bevat enkele sprongen en snelle draaiingen. De bewegingen zijn krachtiger maar toch vloeiend. Het lijkt op dansen. De vorm met het zwaard is langzamer dan die met de waaier.